Tips om voedselvergiftiging te voorkomen
De zomer komt er weer aan. Heerlijk genieten van de zon, lekker buiten eten of gezellig BBQen in het park.Toch is oplettendheid geboden want een voedselinfecties kan sneller plaatsvinden in de zomer. De groeiomstandigheden voor bacteriën en ziekteverwekkende organismen zijn bij warm weer namelijk gunstiger. Naar schatting zijn er jaarlijks 300.000 tot 750.000* mensen ziek door besmet voedsel waarvan meer dan 50% uit de professionele keuken. Bacteriën kunnen door vliegende insecten, andere dieren en de mens zelf worden overgebracht op voedsel maar ook door een slechte hygiëne rondom voedsel in de eigen keuken. Er bestaan veel misverstanden over ziekteverwekkende bacteriën. Er zijn bacteriën die kunnen blijven leven bij lage koelkasttemperaturen, terwijl er ook hittebestendige giftige stoffen zijn die juist bij hoge temperaturen overleven. Het vlees goed doorbakken lost dit dus niet altijd op. Voedselveiligheidsspecialist Anticimex geeft tips zodat een voedselvergiftiging geen kans
maakt.
Voedselvergiftiging sneller dan je denkt
Sommige micro-organismen delen zich elke 10 tot 20 minuten in tweeën. Als er genoeg tijd (bij gunstige omstandigheden) is, groeien ze zodanig dat ze een voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. Hogere temperaturen bevorderen bovendien de bacteriële groei. Anna Möller, levensmiddelentechnoloog bij Anticimex (specialist op het gebied van voedselveiligheid en plaagdierenbeheersing): ‘Als je boodschappen gaat doen, zorg er dan voor dat je de boodschappen niet te lang blootstelt aan warme temperaturen in de auto. Na 20 minuten hebben bacteriën zich namelijk al flink kunnen delen. Het is belangrijk om voedsel zo snel mogelijk in de koelkast te plaatsen, vooral wanneer het warm weer is. Hoe sneller je de boodschappen in de koelkast kunt zetten, hoe veiliger het is’.
Vliegende insecten bron van besmettingen
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat vliegen bacteriën bij zich dragen zoals de ziekmakende Salmonella en Campylobacter. De bacteriën kunnen door insecten overgedragen worden op voedsel en vormen dus een besmettingsbron**. Anticimex heeft vanuit dit oogpunt een eigen onderzoek gedaan. Zoals verwacht zijn onder andere schimmels en bacteriën aangetroffen op de insectenmonsters (vanuit voedselverwerkende bedrijven). ‘Vliegen zijn meestal het gevaarlijkst. Ze zijn sterk behaard, vliegen van afval naar voedsel en brengen gemakkelijk bacteriën over. Dek het eten altijd af en houd de ramen en deuren gesloten ter voorkoming van voedselbesmetting.’
Misverstanden over (EHEC) bacteriën
Er zijn een aantal misverstanden over bacteriën. Dat bacteriën dood gaan door hitte of kou bijvoorbeeld. De vaatwasser heeft pas bij 75 graden een totaal bacteriedodende werking. Toch zijn er organismen die boven deze temperatuur (zelfs bij 90 graden) kunnen overleven. De meeste soorten EHEC bacteriën kunnen bijvoorbeeld goed groeien tussen de 7 en 46 graden. Ze kunnen goed overleven in de koelkast (zelfs bij vriestemperaturen) maar ze zijn niet hittestabiel. De optimale temperatuur voor de groei van de meeste ziekteverwekkende micro-organismen is 37°C. Dit is onze lichaamstemperatuur. Ook groeien ze tamelijk snel tussen de 20°C en 50°C. Om de groei te beperken moet je ervoor zorgen dat de temperatuur van voedingsmiddelen beneden de 5°C of boven de 63°C wordt gehouden.‘Het volstaat om voor het bereiden van voedsel de handen goed te wassen en groenten en fruit zorgvuldig schoon te maken of te schillen. ‘Alertheid is geboden bij pootgroenten zoals aardappels en wortels, die in de grond groeien en aarde kunnen bevatten’, aldus Anna Möller van Anticimex.
10 Tips voor goede voedselhygiëne***
1. Was handen regelmatig en gebruik schone handdoeken of papier zodat bacteriën geen kans krijgen.
2. Groenten en fruit voor gebruik goed wassen en eventueel schillen.
3. Voedsel niet lang blootstellen aan hoge temperaturen tijdens vervoer van winkel naar huis; bacteriën
verdubbelen in ca 20 minuten.
4. Laat voedsel nooit onafgedekt liggen.
5. Restjes van maaltijden snel afkoelen en goed verhitten. ‘s Zomers extra alert zijn en beter niet
opwarmen.
6. Maak keukenapparaten na gebruik meteen schoon, vooral vleesplanken.
7. Gooi vacuümverpakt voedsel weg als het bol staat. Er groeien dan bacteriën die gassen produceren en
eventueel giftige stoffen (toxines) produceren.
8. Geen huisdieren in de keuken tijdens het koken, zij dragen veel bacteriën bij zich. Laat huisdieren na
het eten ook niet je bord aflikken, bacteriën gaan niet altijd dood in de vaatwasser.
9. Laat de afwas niet te lang staan, zeker niet in de zomer. Bacteriën kunnen zich in een warme, vochtige
omgeving zeer snel vermeerderen.
10. Vervang vochtige doekjes, vaatdoeken en sponzen regelmatig. Zij zijn een enorme broedplaats voor
bacteriën. Was op hoge temperatuur of gebruik keukenpapier als alternatief.