Na het overlijden zal de laatste verzorging van het lichaam plaatsvinden, dit wordt ook wel ‘afleggen’ genoemd. U bepaalt zelf hoe en door wie dit afleggen wordt gedaan. Vroeger waren er vaak geen nabestaanden bij deze laatste verzorging aanwezig, maar tegenwoordig zijn nabestaanden hier vaak juist wel bij betrokken. Niet gek, want een liefdevolle laatste verzorging en laatste aanrakingen kunnen een heel positief effect hebben op de rouwverwerking. Maar wat komt er allemaal kijken bij het verzorgen van het lichaam? Wij geven hier antwoord op de meest gestelde vragen.
Waar vindt de verzorging plaats?
De laatste verzorgende handelingen zullen in de meeste gevallen in bed plaatsvinden. Dit kan thuis, in het ziekenhuis, verzorgingshuis of uitvaartcentrum. De overledene wordt uitgekleed, gewassen en weer mooi aangekleed en cosmetisch verzorgd. Zoals al eerder aangegeven hebben de nabestaanden zelf de keus in wie wat op zich neemt in dit proces. U kunt het verzorgen door een uitvaartverzorger laten doen, maar zij kunnen dit ook samen met u doen of u doet het geheel zelf.
Hoe snel moet deze verzorging plaatsvinden?
Het lichaam koelt langzaam af en daarbij hoort dat het ook langzaam zal verstijven, we noemen dit lijkstijfheid. Moet je daarom opschieten met het verzorgen en omkleden? Door de armen voorzichtig en met beleid te bewegen, kan de verstijving enigszins worden opgeheven. Dat gezegd hebbende, moet er niet te lang gewacht worden met de verzorging, want hoe langer u wacht, hoe moeilijker het wordt om een overledene weer goed uit- en aan te kleden. Het is raadzaam dat het lichaam helemaal goed ligt voordat de echte lijkstijfheid intreedt.
Wassen en verzorgen
In bijna alle godsdiensten ter wereld is het wassen en weer aankleden van een overledene een belangrijk ritueel dat met aandacht wordt uitgevoerd. Zorg er in ieder geval voor dat alles klaar ligt: schone kleding, water en zeep, verzorgingsproducten, handdoek en denk bijvoorbeeld ook aan schoon beddengoed. Bedenk wat verder nodig is: wilt u nog scheren? Haren wassen? Make-up aanbrengen? Wat betreft praktische zaken is het goed om te weten dat lichaamsholtes altijd worden gedicht voor het vrijkomen van vocht: mond- en neusholtes en incontinentiemateriaal in onderkleding.
Favoriete kleding
Het afleggen en aankleden is natuurlijk moeilijk, maar als u dit rustig, respectvol en met beleid doet kan dit ook heel mooi zijn. Het is gebruikelijk om overledenen aan te kleden in kleding die voor hen gebruikelijk was: een favoriet kledingstuk, of heel netjes, of juist gewoon comfortabel. Is het afleggingsproces afgerond? Dan zal het lichaam gekoeld worden in een koelruimte of op een koelplaat. Zo is de overledene klaar voor opbaring en voor een waardig afscheid.