In 2021 hebben meer mensen een levensreddende orgaantransplantatie gehad dan het jaar ervoor. De reden is een stijging van het aantal postmortale donoren van 8 procent. Dat zegt Menno Loos van burgerinitiatief ‘2 miljoen handtekeningen’ en grondlegger van de nieuwe donorwet.
De nieuwste cijfers van de Nederlandse Transplantatie Stichting klinken veelbelovend volgens Loos. “Want ondanks 2 jaar corona zien we al duidelijk een positieve invloed van de nieuwe donorwet die op 1 juli 2020 actief werd. Dat geeft hoop voor de toekomst.”
Burgerinitiatief
De nieuwe donorwet met actieve donorregistratie komt voort uit het burgerinitiatief ‘2 miljoen handtekeningen’ onder leiding van Menno Loos. Er was tien jaar strijd voor nodig om de nieuwe wet door de Eerste en Tweede Kamer te krijgen. “Maar het lukte en ik word heel blij van deze eerste resultaten”, aldus Loos, die als burger de samenwerking opzocht met onder andere politica Pia Dijkstra (D66), intensivist Farid Abdo en Tom Oosterom, directeur van Nierstichting Nederland.
8 miljoen Nederlanders
Ruim 8 miljoen Nederlanders van 18 jaar en ouder hebben toestemming gegeven om hun organen beschikbaar te stellen na hun overlijden sinds de invoering van de nieuwe donorwet. Dat zijn er 2,5 keer meer dan 10 jaar geleden. “Het grote voordeel van deze wet is dat er meer duidelijkheid is”, benadrukt Farid Abdo, intensivist bij het Radboud MC in Nijmegen. “Familieden zijn nu veel beter op de hoogte van elkaars wensen als ze aan het ziekenhuisbed van hun dierbare vriend of familielid staan.”
Ja/nee
Ondanks de positieve resultaten maakt Loos zich ook zorgen. Nadat elke Nederlander in het donorregister was opgenomen deelde het CBS vorig jaar een analyse die leidde tot meerdere onvolledige mediapublicaties. Daarin werd gemeld dat bijvoorbeeld in Rotterdam slechts 22 procent van de volwassen inwoners ‘ja’ heeft gezegd tegen orgaandonatie. En werd er geïmpliceerd dat de andere 78% nee-zeggers zijn. Dat klopt niet. Rotterdam heeft 38% nee-zeggers. De andere inwoners gaven toestemming (met ja of geen bezwaar) of lieten de keuze aan hun familie over.
Boek
Orgaandonatie kwam heel dichtbij toen Menno’s goede vriend in 2008 een nieuwe lever nodig had. “Er waren te weinig donoren en duizenden Nederlanders die dringend een orgaan nodig hadden”, zeg hij. “Dat kostte mensenlevens. Als burger wilde ik daar wat aan veranderen.” Eind vorig jaar verscheen zijn boek ‘Dat bepaal je zelf’. Hierin staat hoe de nieuwe donorwet tot stand is gekomen. Maar vooral wat deze wet in de praktijk betekent voor nabestaanden en mensen die op de wachtlijst staan voor een orgaan.