Belgen met veel vrienden en familieleden uit de middenklasse, rapporteren een betere gezondheid dan wie veel vrienden en familieleden uit de arbeidersklasse heeft. Sociaal-economische ongelijkheden in het sociale netwerk vertalen zich dus in gezondheidsverschillen. De resultaten van dit onderzoek van de vakgroep Sociologie van de UGent zijn onlangs gepubliceerd in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Health & Place.
Niet enkel wie je bent, maar ook wie je kent
Uit voorgaand onderzoek bleek al dat de eigen sociaal-economische positie belangrijk is voor de gezondheid. Uit de studie bij 815 volwassenen in België, uitgevoerd door de sociologen Pieter-Paul Verhaeghe, Piet Bracke en Elise Pattyn van de Universiteit Gent, is nu aangetoond dat ook de sociale klasse van de vrienden en de familie van tel is voor de gerapporteerde gezondheid, onafhankelijk van de eigen sociale klasse en het eigen opleidingsniveau. De sociale klasse van kennissen blijkt dan weer niet belangrijk te zijn voor de gezondheid. Het zijn duidelijk de mensen die het dichtst bij een persoon staan, die het meeste invloed hebben op diens gezondheid. Dezelfde patronen heeft Pieter-Paul Verhaeghe onlangs ook vastgesteld bij een steekproef van meer dan 20.000 volwassenen in Engeland. Daar had de sociale klasse van vrienden en familie een nog veel grotere invloed op de gezondheid.
Meer materiële en emotionele steun van de middenklasse
De studie toont verder aan dat mensen meer op middenklassers kunnen rekenen voor materiële en emotionele steun dan op arbeiders, en dat deze sociale steun deels verantwoordelijk is voor de gezondheidsvoordelen. Omdat de (hogere) middenklasse sociaal-economisch sterker staat dan arbeiders, kunnen ze mensen ook beter helpen. Hoewel dit nog verder onderzocht moet worden, vermoeden de onderzoekers dat middenklassers meer hulp kunnen bieden bij het ontwikkelen van een gezond voedings- en bewegingspatroon, en bij de zoektocht naar kwaliteitsvolle gezondheidszorg.
Ruimer belang van het sociale netwerk
Steeds meer onderzoek wijst op de bepalende rol van sociale netwerken voor tal van zaken. De sociaal-economische samenstelling van het sociale netwerk is niet enkel belangrijk voor de gezondheid, maar ook voor het vinden van een goede job, een kwaliteitsvolle woning of slaagkansen in het onderwijs. Steeds weer blijkt dezelfde ongelijkheid tussen mensen met een sociaal-economisch sterk netwerk en mensen met een sociaal-economisch zwak netwerk. Er moet volgens de onderzoekers dan ook naar gestreefd worden om mensen uit verschillende sociaal-economische groepen meer met elkaar in contact te laten komen, maar idealiter worden de sociaal-economische ongelijkheden direct aangepakt.