Overheidsfinanciën in het rood door coronacrisis
Voor het eerst in 5 jaar geeft Nederland meer geld uit dan dat het binnenkrijgt. Ons land had in 2020 een begrotingstekort van 34 miljard euro. Een jaar eerder hadden ze nog een overschot van 14 miljard euro. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag op basis van voorlopige cijfers. Dit heeft met name te maken met de coronacrisis waar we ons nu in bevinden.
Het begrotingstekort is hiermee uitgekomen op 4,3% van het bruto binnenlands product. Dit is de meest gebruikte maatstaf om de economie van een bepaald land te meten. De schuld van Nederland groeide van 40 miljoen naar 435 miljard euro. Dat is 54,5% van het bbp. In normale tijden zegt de Europese Commissie dat het tekort niet groter mag zijn dan 3% van het bbp en dat de schuld onder de 60% moet blijven. Echter leven we nu natuurlijk niet in normale tijden. Vanwege de coronacrisis heeft Brussel die regels opgeschort.
In de afgelopen 5 jaar deed Nederland het fantastisch. Het begrotingsoverschot groeide jaarlijk, maar afgelopen jaar viel dit dramatisch terug. Dit omdat de overheid veel meer geld uitgaf in 2020. Het grootste deel van de stijging van de uitgaven was het gevolg van de verschillende steunpakketten naar aanleiding van de coronacrisis. Toch zijn we dat Nederland het in vergelijking met andere landen nog steeds redelijk goed doet.
Uitkeringen stegen minder snel
Door de steunmaatregelen die de overheid aanbood, verloren minder mensen hun werk en bleef de stijging van uitkeringslasten beperkt. Ze stegen wel, maar dit kwam vooral door de stijging van de AOW-lasten. De inkomsten daalden met 4 miljard euro en dit was vooral doordat overheidsbedrijven door corona minder dividend uitkeerden. Daarnaast verdiende de Staat 1 miljard euro minder door het verlies van Air France-KLM als grootaandeelhouder van de vliegtuigmaatschappij.
Door de forse overheidstekort en omdat veel bedrijven en particulieren vanwege de crisis hun belastingen laster mogen betalen, moest de Staat meer geld lenen. De schuld kwam daarmee uit op 40 miljard euro, oftewel 54,5 % van het bbp. Dat is circa 6% meer dan in 2019, maar nog niet te hoogste schuldquote in de laatste twintig jaar. Dit werd namelijk in 2014 bereikt.